Nivels da privel d'incendis da guaud
Ins po partir dal fatg che circa 90 pertschient dals incendis da guaud resultan tras in fauss cumportament dals umans (stumbels da cigarettas bittads davent, fieus da gril betg stizzads dal tuttafatg e.u.v.), cunquai che mo 10 pertschient vegnan chaschunads da la natira (chametgs). In privel d'incendis da guaud exista durant e suenter envierns cun pauca naiv, sch'igl è ditg sitg, en cas da lungas periodas da chalira la stad e sch'i sufla er anc fermamain (p.ex. favugn). Quests vents pon setgentar fermamain la bostga, las chaglias ed il terren dal guaud.
En Svizra datti cunzunt incendis da guaud sin pitschnas surfatschas. Periclitads èn principalmain il Vallais, il Grischun, il Tessin sco er las vals da favugn. Umans èn darar periclitads tras incendis da guaud, perquai che la legislaziun svizra na permetta nagins edifizis d'abitar en il guaud.
La ristga d'incendis da guaud designescha la probabilitad, cun la quala i po resultar in incendi da guaud. La ristga d'incendis da guaud po s'augmentar p.ex. tras activitads da temp liber, uschia ch'igl è necessari da prender mesiras gia en cas d'in pitschen privel d'incendis da guaud.
Nivel da privel 1 (pitschen privel u nagin privel)
Consequenzas
- Caracteristica: Fieus da funs resp. fieus superfizials, las tschimas n'èn betg pertutgadas, la stresa da humus na vegn betg arsa.
- Cumbat: L'incendi da guaud po vegnir stizzà facilmain.
Cumportament
- Betg bittar davent da levsenn cigarettas, products da fimar e battafieus.
Descripziun da las valurs da mesiraziun e da prognosa
- Furmaziun: Pitschens fieus na pon betg vegnir exclus dal tuttafatg. Els sa furman però mo, sche l'apport d'energia è grond. Culps da chametg na chaschunan strusch incendis.
- Sveltezza da la derasaziun: en general plauna.
Nivel da privel 2 (privel moderà)
Consequenzas
- Caracteristica: Fieus da funs resp. fieus superfizials, las tschimas èn pertutgadas mo darar, la stresa da humus na vegn betg arsa u vegn arsa mo pauc.
- Cumbat: Normalmain po l'incendi da guaud vegnir stizzà facilmain.
Cumportament
- Betg bittar davent da levsenn cigarettas, products da fimar e battafieus.
- Observar permanentamain il fieu dal gril e stizzar immediatamain las sbrinzlas.
Descripziun da las valurs da mesiraziun e da prognosa
- Furmaziun: Localmain poi dar fieus spontans. Culps da chametg chaschunan mo darar in incendi da surfatscha.
- Sveltezza da la derasaziun: plauna fin mesauna.
Nivel da privel 3 (privel considerabel)
Consequenzas
- Caracteristica: La stresa da humus vegn arsa per part, igl è pussaivel che singulas tschimas ardan.
- Cumbat: L'incendi da guaud po vegnir stizzà mo cun apparats moderns e da persunas spezialisadas.
Cumportament
- Envidar fieus da gril mo en fuclars existents.
- Observar permanentamain il fieu e stizzar immediatamain las sbrinzlas.
- Suandar en mintga cas las instrucziuns da las autoritads localas!
Descripziun da las valurs da mesiraziun e da prognosa
- Furmaziun: Zulprins che ardan e sbrinzlas d'in fieu da gril pon chaschunar in incendi. Er culps da chametg pon chaschunar incendis da surfatscha.
- Sveltezza da la derasaziun: gronda en la cuntrada averta, mesauna en il guaud.
Nivel da privel 4 (grond privel)
Consequenzas
- Caracteristica: Fieus da funs chauds che s'extendan a las tschimas da singula bostga, pussaivla è ina derasaziun tras sbrinzlas, la stresa da humus vegn arsa.
- Cumbat: Igl è difficil da stizzar l'incendi da guaud, quai dovra temp ed ils meds respectivs.
Cumportament
- En general na far nagins fieus al liber.
- Fuclars installads fixamain (funs betunà!) dastgan vegnir duvrads cun tutta precauziun en ils lieus inditgads da las autoritads!
- Betg far fieu en cas da vent ferm!
- Suandar en mintga cas las instrucziuns (scumonds da far fieu) da las autoritads localas!
Descripziun da las valurs da mesiraziun e da prognosa
- Furmaziun: Zulprins che ardan, sbrinzlas d'in fieu da gril e culps da chametg pon envidar cun gronda probabilitad in incendi.
- Sveltezza da la derasaziun: gronda er en il guaud.
Nivel da privel 5 (fitg grond privel)
Consequenzas
- Caracteristica: Fieus fitg chauds, fieus da tschima sin grondas surfatschas, fieus che sa derasan tras sbrinzlas sur grondas distanzas.
- Cumbat: L'incendi da guaud n'è strusch da stizzar.
Cumportament
- Na far nagins fieus al liber!
- Suandar en mintga cas las instrucziuns ed ils scumonds da far fieu da las autoritads localas!
Descripziun da las valurs da mesiraziun e da prognosa
- Furmaziun: Incendis pon s'envidar da tut temp.
- Sveltezza da la derasaziun: durant in lung temp fitg gronda.