Inhaltsbereich

Nivels da privel da terratrembels

Terratrembels datti, perquai che la tensiun per lung da rupturas en la crusta da la terra sa stgargia andetgamain. Perquai che las plattas tectonicas èn permanentamain en moviment, sa furma en las stresas da crap ina tensiun da tuttas duas varts d'ina ruptura. Sche questa tensiun è gronda avunda, sa stgargia ella cun in moviment andetg e brusc. L'energia seismica che vegn libra sa derasa en furma d'undas tras la terra e per lung da la surfatscha da la terra e chaschuna las vibraziuns che vegnan percepidas sco terratrembel.

Ils nivels da privel sa refereschan a l'intensitad d'in terratrembel en ina tscherta regiun d'avertiment. L'intensitad è ina mesira per ils effects d'in terratrembel. Sin ina scala da 12 stgalims descriva ella las consequenzas da la vibraziun per ils umans e per ils edifizis en in tschert lieu. In terratrembel ha mintgamai ina magnituda (fermezza) e per regla differentas valurs d'intensitad. L'intensitad la pli gronda vegn per ordinari cuntanschida en il lieu dal terratrembel (epicenter) e sa reducescha, pli lunsch davent ch'ins s'allontanescha da l'epicenter.

Il servetsch seismologic svizzer a la SPF da Turitg stima per mintga regiun d'avertiment l'intensitad en il center da la regiun e l'attribuescha sin basa da quai in tschert nivel da privel (vesair la tabella qua sutvart).

Ils nivels da privel n’inditgeschan betg la periclitaziun tras in terratrembel. En general èn pussaivels mintga mument donns tras stremblidas pli grondas. Nagin nivel da privel signifitga be ch’i na stattan a disposiziun naginas annunzias d’avis per terratrembels cun ina magnituda da 2.5 u dapli per la regiun d’avertiment dumandada. La periclitaziun tras in terratrembel descriva perencunter profilacticamain quant savens e cun tge fermezza che las stremblidas pudessan avair lieu entaifer ina perioda definida en in lieu definì.

Nivel da privel 1 (pitschen privel u nagin privel)

Consequenzas

È vegnì percepì da paucas persunas. Cun donns vi d'edifizis n'èsi betg da far quint.

Quests effects correspundan ad ina intensitad da III*. Ina tala intensitad po vegnir cuntanschida tras terratrembels cun ina magnituda a partir da circa 2.5.°

Cumportament

Per in terratrembel dal nivel da privel 1 n'existan naginas recumandaziuns da cumportament spezialas. Donns da terratrembels pli gronds poi dentant dar dapertut e da tut temp en Svizra. Ulteriuras infurmaziuns sut Cumportament durant in terratrembel.

Descripziun da las valurs da mesiraziun e da prognosa

  • Han ins eventualmain sentì.
  • Intensitad III

Nivel da privel 2 (privel moderà)

Consequenzas

È vegnì percepì en cas singuls en il liber, en edifizis da bleras persunas. Cun donns vi d'edifizis n'èsi per regla betg da far quint.

Quests effects correspundan ad ina intensitad da IV*. Ina tala intensitad po vegnir cuntanschida tras terratrembels cun ina magnituda a partir da circa 3.5.°

Cumportament

Sa metter en segirezza e far quint cun ulteriurs, per part ferms terratrembels. Ulteriuras infurmaziuns sut Cumportament durant in terratrembel.

Descripziun da las valurs da mesiraziun e da prognosa

  • Han ins sentì lunsch enturn, i n'è betg da far quint cun donns vi d'edifizis.
  • Intensitad IV

Nivel da privel 3 (privel considerabel)

Consequenzas

I po dar donns pli pitschens vi d'edifizis pli debels. A l'intern dals edifizis poi dar donns tras objects che crodan giu. Il terratrembel han ins sentì lunsch enturn, persunas han eventualmain tschiffà tema.

Quests effects correspundan ad intensitads da V u VI*. Questas intensitads pon vegnir cuntanschidas tras terratrembels cun ina magnituda a partir da circa 4.°

Cumportament

Sa metter en segirezza e far quint cun ulteriurs, per part ferms terratrembels. Ulteriuras infurmaziuns sut Cumportament durant in terratrembel.

Descripziun da las valurs da mesiraziun e da prognosa

  • Han ins sentì lunsch enturn; i po dar donns pli pitschens vi d'edifizis.
  • Intensitad V u VI

Nivel da privel 4 (grond privel)

Consequenzas

I po dar donns vi d'edifizis sco sfessas en la liadira da la fatschada. Tar edifizis pli debels poi dar sfessas pli grondas en ils mirs ed igl è da quintar che paraids da trapart sballunian. A l'intern dals edifizis poi dar donns tras objects che crodan giu. Il terratrembel han ins sentì fitg ferm, persunas han tschiffà tema.

Quests effects correspundan ad ina intensitad da VII*. Ina tala intensitad po vegnir cuntanschida tras terratrembels cun ina magnituda a partir da circa 4.7.°

Cumportament

Sa metter en segirezza e far quint cun ulteriurs, per part ferms terratrembels. Ulteriuras infurmaziuns sut Cumportament durant in terratrembel.

Descripziun da las valurs da mesiraziun e da prognosa

  • Han ins sentì fitg ferm, igl è da far quint cun donns vi d'edifizis.
  • Intensitad VII

Nivel da privel 5 (fitg grond privel)

Consequenzas

Igl è da far quint cun grevs donns vi d'edifizis, er vi d'edifizis solids, ed ils edifizis pon sballunar. Il terratrembel han ins sentì ordvart ferm, persunas han tschiffà tema ed han pers l'equiliber.

Quests effects correspundan ad ina intensitad dad VIII u dapli*. Ina tala intensitad po vegnir cuntanschida tras terratrembels cun ina magnituda a partir da circa 5.4 u dapli°.

Cumportament

Sa metter en segirezza e far quint cun ulteriurs, per part ferms terratrembels. Ulteriuras infurmaziuns sut Cumportament durant in terratrembel.

Descripziun da las valurs da mesiraziun e da prognosa

  • Han ins sentì fitg ferm, igl è da far quint cun grevs donns vi d'edifizis.
  • Intensitad VIII u dapli

Explicaziuns

* tenor la scala macroseismica europeica (EMS-98)

° Infurmaziuns davart terratrembels cun ina magnituda sut 2.5 na vegnan betg publitgadas sin naturgefahren.ch. Questas infurmaziuns stattan dentant a disposiziun da tut temp sin www.seismo.ethz.ch.